Blog Dietetyczny

dieta trzustkowa

Dieta trzustkowa – zasady, jadłospis i produkty dozwolone

Kamil Afterfit

Problemy z trzustką wymagają szczególnej uwagi i odpowiednio dostosowanej diety. Poznaj zasady diety trzustkowej, która pomoże złagodzić dolegliwości i wesprze proces leczenia tego ważnego narządu.

Czym jest dieta trzustkowa?

Dieta trzustkowa to specjalistyczny plan żywieniowy, stworzony dla osób z problemami trzustki. Jest to lekkostrawna dieta o zmniejszonej zawartości tłuszczu, wspierająca funkcjonowanie tego narządu, szczególnie istotna przy ostrym czy przewlekłym zapaleniu trzustki.

To nie tylko zestaw ograniczeń, ale kompleksowe podejście do żywienia, które wspiera regenerację organizmu i łagodzi objawy chorób trzustki. W zależności od indywidualnych potrzeb, może być wysokokaloryczna, zapewniając organizmowi odpowiednią ilość energii.

Definicja i cel diety trzustkowej

Dieta trzustkowa to specjalnie opracowany jadłospis wspierający zdrowie trzustki i łagodzący objawy jej chorób. Koncentruje się na dostarczaniu łatwostrawnych pokarmów, minimalizując dolegliwości i poprawiając procesy trawienne.

Podstawowym założeniem jest ograniczenie spożycia tłuszczów przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniej ilości składników odżywczych, zapobiegając niedożywieniu. Dieta powinna być stosowana pod nadzorem specjalisty.

Kiedy stosować dietę trzustkową?

  • W ostrym zapaleniu trzustki
  • W przewlekłym zapaleniu trzustki
  • Przy niewydolności trzustki
  • Po zabiegach chirurgicznych dotyczących trzustki
  • W okresie rekonwalescencji
  • Jako element profilaktyki

Zasady diety trzustkowej

Podstawą diety trzustkowej jest spożywanie 5-6 małych posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu. Kluczowe jest również odpowiednie nawodnienie – minimum 1,5 litra wody dziennie.

Podstawowe zasady żywieniowe

  • Ograniczenie tłuszczów do 20-30% dziennego zapotrzebowania kalorycznego
  • Wybór produktów bogatych w błonnik
  • Ograniczenie cukrów prostych
  • Preferowanie węglowodanów złożonych
  • Stosowanie odpowiednich technik kulinarnych: gotowanie, gotowanie na parze, duszenie, pieczenie bez tłuszczu

Czego unikać w diecie trzustkowej?

  • Potraw smażonych, szczególnie w głębokim tłuszczu
  • Produktów wysokoprzetworzonych
  • Tłustych mięs (wieprzowina, baranina)
  • Pełnotłustych produktów mlecznych
  • Ostrych przypraw
  • Alkoholu
  • Mocnej kawy i herbaty

Jadłospis diety trzustkowej

Prawidłowo skomponowany jadłospis powinien uwzględniać regularność posiłków i odpowiedni dobór produktów. Kluczowe jest spożywanie 5-6 małych, lekkostrawnych posiłków dziennie.

Przykładowy plan posiłków

PosiłekPropozycja
ŚniadanieOwsianka na wodzie z bananem i łyżeczką miodu
II śniadanieKanapka z jasnego pieczywa z chudym twarogiem i pomidorem bez skórki
ObiadZupa krem z dyni, gotowana pierś z kurczaka z ryżem i marchewką
PodwieczorekKoktajl z jogurtu naturalnego i świeżych owoców
KolacjaOmlet z białek jaj ze szpinakiem i łososiem gotowanym na parze

Produkty dozwolone i zakazane w diecie trzustkowej

Dieta trzustkowa wymaga starannego doboru produktów, które wspierają pracę tego narządu i nie powodują dodatkowego obciążenia. Skupia się na lekkostrawnych pokarmach dostarczających niezbędnych składników odżywczych, jednocześnie nie przeciążając trzustki.

Właściwie skomponowany jadłospis nie tylko wspiera leczenie, ale także zapobiega nawrotom dolegliwości związanych z chorobami trzustki, zapewniając organizmowi wszystkie niezbędne składniki odżywcze w formie łatwej do przyswojenia.

Lista produktów dozwolonych

  • Chude mięso (kurczak, indyk, cielęcina) i ryby – przygotowywane na parze lub pieczone bez tłuszczu
  • Warzywa gotowane (marchew, dynia, cukinia, brokuły, kalafior) – na parze lub w wodzie
  • Owoce dojrzałe bez skórki (jabłka, gruszki, banany) – w umiarkowanych ilościach
  • Produkty zbożowe pełnoziarniste (kasza jaglana, ryż brązowy, płatki owsiane)
  • Nabiał niskotłuszczowy (chudy twaróg, jogurt naturalny, kefir)
  • Jaja, szczególnie białka – przygotowywane na miękko lub w formie omletu

Lista produktów zakazanych

  • Alkohol – bezwzględnie zakazany ze względu na ryzyko ostrego zapalenia trzustki
  • Tłuste i smażone potrawy (fast foody, chipsy, frytki)
  • Mocne wywary mięsne i kostne
  • Ostre przyprawy (pieprz, chili, curry)
  • Słodycze wysokoprzetworzone (czekolada, ciastka, lody)
  • Napoje gazowane i słodzone
  • Mocna kawa i herbata
  • Orzechy

Przepisy na dietę trzustkową

  • Zupa krem z cukinii – ugotowana cukinia z ziemniakiem i marchewką, zblendowana z odrobiną oliwy z oliwek, podawana z grzankami z jasnego pieczywa
  • Pulpety drobiowe – zmielona pierś z kurczaka z namoczoną bułką i jajkiem, gotowane w lekkim bulionie warzywnym
  • Budyń jaglany – kasza jaglana na mleku roślinnym z dodatkiem miodu i cynamonu, podawana z musem z gotowanych jabłek
  • Sałatka z komosą ryżową – ugotowana komosa ryżowa z ogórkami, pomidorami bez skórki i pestki, posiekanym koperkiem, skropiona sokiem z cytryny i oliwą z oliwek

Pamiętaj, aby dostosować porcje i składniki do swojego indywidualnego stanu zdrowia i zaleceń specjalisty. Warto eksperymentować z różnymi kombinacjami dozwolonych produktów, aby urozmaicić dietę przy zachowaniu jej zasad.


Napisane przez Kamil Afterfit